कुछ प्रमुख तत्सम एवं तद्भव शब्दों के उदाहरण
तत्सम
|
तद्भव
|
तत्सम
|
तद्भव
|
अश्रु
|
आँसू
|
अग्नि
|
आग
|
अँगुली
|
अँगुरी
|
अंगुष्ठ
|
अँगूठा
|
आश्चर्य
|
अचरज
|
अषाढ़
|
असाढ़
|
ईक्ष
|
ईख
|
ईर्ष्या
|
ईर्षा
|
उष्ट्र
|
ऊँट
|
ऋतू
|
रितु
|
ओष्ठ, अधर
|
होंठ
|
अक्षि,
|
आँख
|
अमूल्य
|
अमोल
|
अर्पण
|
अरपन
|
अमृत
|
अमिय
|
अद्य
|
आज
|
आम्र
|
आम
|
ईष्ट
|
ईंट
|
उलूक
|
उल्लू
|
ग्रंथि
|
गाँठ
|
गुहा
|
गुफा
|
ग्राम
|
गाँव
|
गर्दभ
|
गदहा
|
घटी
|
घड़ी
|
घट
|
घड़ा
|
घोटक
|
घोड़ा
|
चन्द्र
|
चाँद , चंदा
|
छाँह
|
छाया
|
ज्योति
|
जोति
|
जन्म
|
जनम
|
जिह्वा
|
जीभ
|
जगत
|
जग
|
चित्रक
|
चीता
|
छत्र
|
छाता
|
छिद्र
|
छेद
|
ज्येष्ठ
|
जेठ
|
जंघा
|
जांघ
|
दूर्बा
|
दूब
|
दृक्
|
दृग
|
दुःख
|
दुख
|
धैर्य
|
धीरज
|
धूलि
|
धूरि
|
धान्य
|
धान
|
ध्वनि
|
धुनि
|
निम्ब
|
नीम
|
नारिकेल
|
नारियल
|
नासिका, नक्र
|
नाक
|
ग्रीवा
|
गला, गर्दन
|
नक्षत्र
|
नखत
|
दुर्बल
|
दुबला
|
दीपावलि
|
दीवाली
|
नृत्य
|
नाच
|
निद्रा
|
नींद
|
चक्षु
|
नेत्र
|
नयन
|
नैन
|
पक्ष
|
पंख
|
पर्ण
|
पान
|
पुण्य
|
पुन्य
|
पूर्ण
|
पूरा
|
पीत
|
पीला
|
पुत्र
|
पूत
|
पाद
|
पैर
|
प्रतिच्छाया
|
परछाई
|
पुच्छ
|
पूंछ
|
पत्र
|
पत्ता
|
पक्षी
|
पंछी
|
पौष
|
पूस
|
प्रकट
|
प्रगट
|
प्रस्वेद ,
स्वेद
|
पसीना
|
पूर्व
|
पूरब
|
पुष्प
|
फूल
|
पारद
|
पारा
|
पुस्तक
|
पोथी
|
पाषाण
|
पाहन
|
पंक्ति
|
पांत
|
बधिर
|
बहिर
|
बृषभ
|
बैल
|
भक्त
|
भगत
|
भ्रमर
|
भौंरा
|
भातृ
|
भाई
|
मण्डूक
|
मेंढक
|
मस्तक
|
माथा
|
मयूर
|
मोर
|
मनुष्य
|
मानुस
|
मशक
|
मच्छर
|
महिष
|
भैंस
|
मिष्ठान्न
|
मिठाई
|
पन्थ
|
पथ
|
प्राण
|
प्रान
|
बन्शी
|
बाँसुरी
|
वत्स
|
बछड़ा
|
भ्रू
|
भौं
|
मकर
|
मगर
|
मर्म
|
मरम
|
मौत
|
मृत्यु
|
मेघ
|
मेह
|
मास
|
महीना ,माह
|
मुख
|
मुँह
|
मूल्य
|
मोल
|
मुक्ता
|
मोती
|
मृत्तिका ,मृदा
|
मिट्टी
|
रात्रि
|
रात
|
जननी
|
माँ
|
दीपक
|
दिया
|
प्रस्तर
|
पत्थर
|
सिर
|
सर
|
सत्य
|
सच
|
स्वप्न
|
सपना
|
मकर
जवाब देंहटाएंमगर
हटाएंमगर
हटाएंDuniya
जवाब देंहटाएंउच्च
जवाब देंहटाएंबीमार का तत्सम
जवाब देंहटाएंदुनिया
जवाब देंहटाएंजग का तत्सम शब्द क्या होगा
जवाब देंहटाएंजग का तत्सम शव्द बताइये
जवाब देंहटाएं